مضاف و موصوف همیشه " ی " میگردد . مثال :

 درِ باغ ---> دری باغ

 گل قشنگ ---> گلی قشنگ

 آدم خوب ---> آدمی خُب

 2- " د " ما قبل ساکن تبدیل به " ت " میشود .مثال :

 پراید ---> پرایت

 آرد ---> آرت

 3- " و " ساکن آخر کلمه به " ب " قلب می شود .مثال :

 گاو ---> گاب

 4- اصولآ در هر کجا که کسره قشنگ باشد فتحه بکار می رود و در هر کجا که

فتحه کلمه را زیبا می کند کسره بکار می رود .مثال :

 مثال برای فتحه :

 اَز ---> اِز

 قفَس ---> قفِس

 اَزَش ---> اِزِش

 بِزَن ---> بِزِن

 مثال برای کسره

 اِمروز ---> اَمروز

 حِیفِ ---> حَیفِس

 5- صداء " ا " جایگاهی نداشته وبه " او " تبدیل می شود .مثال :

 شما ---> شوما

کجا ---> کوجا

 خوبه ---> خوبِس

 چادر ---> چادور ---> چادِر


 6- حرف " و " در قالب حرف ربطی به " آ " تبدیل می شود .مثال :

 من و تو و حسن ---> منا تو آ حسن

 اصولآ خود " آ " به عنوان یک حرف ربط به کار می رود .مثال :

 من هسَم , آ بابامم هسَن .

 در ضمن حرف " آ " به معنی " به علاوه ( + ) " هم به کار می رود .مثال :

 3+4+5 ---> 3+4 آ 5

 7- حرف " ه " در لهجه اصفهانی به نوعی نابود شده است .مثال :

 بچه ها ---> بِچا

 گربه ها ---> گُربا

 می جهد ---> می جِد

 " ه " در آخر کلمات فعل به " د " ساکن بدل میشود .

 بِره ---> بِردِ

 بشه ---> بِشِد

 " ه " به " ی " تبدیل میشود.مثال :

 بهتر ---> بیتَرِس

 گربه ---> گربیِه

 " ه " به " و " بدل می شود .مثال :

 می آئیم ---> ما وَم می یَیم

 " ه " به " ش " تبدیل میشود .مثال :

 بهش می گم ---> بِشِش می گم

 نکته : به غیر از اول شخص مفرد ؛ حروف " خوا " به " خ " تبدیل می شود .مثال :

 می خوای ---> می خَی

 8- در برخی از افعال حرف " ی " به " اوی " تبدیل می شود .مثال :

 می گی ---> می گوی

 9- حرف اول کلمه " ب " یا " ن " باشد و حرف سوم " ی " باشد یک " ی " بعد

از " ب " یا " ن " اضافه می شود .مثال :

 بگیر ---> بیگیر

 بشین ---> بیشین

 بریز ---> بیریز

 ببین ---> بیبین

 10- حرف " س " در آخر لغات .مثال :

 چه خبر ؟؟ ---> چه خبِرِس ؟

 بسه ---> بسِس

 11- نکته جالب دیگر در مورد کلمه " پس " است که اغلب " س " آن حذف می شود .مثال :

 کجایین پس ؟ ---> کو جاین پَ ؟

 پس تو کجایی ؟ ---> پَ تو کوجای ؟

 " و " ما قبل " ی " به " ف " تبدیل می شود .مثال :

 دیوار ---> دیفال

 تبصره : در لهجه های خیلی اصفهانی اصولآ " د " به " ز " تبدیل می شود .مثال :

 گنبد ---> گنبِز

 12- " ی " در آخر کلمات حذف می شود .مثال :

 چیز های زیادی هست ---> چیزا زیادی هست

 بچه های اون محله ---> بِچا اون محله

 آدمای این دوره زمونه ---> آدِما این دوره زِمونه

 13- د+فعل+د .مثال :

 دِ بیا دِ

 دِ برو دِ

 دِ جَل باش دِ


 چند اصطلاح اصفهانی


 1- آیا عالم به معنای معلوم نیست ---> آیا عالم بیاد یعنی معلوم نیست بیاد

 2- " آیدی داره " به معنای معنای جالب ---> آیدی دارده ایشون دارن به ما اینا را می گن

 3- جَخ به معنای " تازه " ---> من جَخ رسیدم (( که در بعضی موارد با هم بکار

می رود ---> من جَخ تازه رسیدم ))

 4- کلمه سیزده که سینزَ تلفظ می شود و نوزده که نونزَ و دوازده که دوازَ خوانده می شود .

 5- فعل زیبای اِسِدم که می شود گفت کلمه " گرفتم " را داغون کرده

و ضرف آن به شرح زیر است

 اِسِدم - اِسِدی - اِسِد -اِسِدیم - اِسِدید - اِسِدند

 6- فعل بِگم از جمله فعلهایی است که کسره حرف اول آن به " و "

بدل شده و از استثنائاست .مثال :

 بِگو ---> بوگو

 بِگم ---> بوگَم

 7- " جل باش " به معنای " عجله کن " که (ع) و (ه) اول و آخر کلمه از بین رفته است .

8- در اکثر موارد " ژ " به " ج " تبدیل می شود .

 مثال :

 ماساژ ---> ماساج

 پاساژ ---> پاساج

 9- در بعضی مواقع صورت کلی کلمه و حروف دگرگون می شود .مثال :

 جوجه ---> چوری

 کلاغ ---> غِلاغ

 مغازه ---> دوکون

 10- اصطلاح " در ار پیش کن " به جای " در را ببند "